มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (ม.อ.) โดยคณะวิทยาศาสตร์ ร่วมมือ กับหอพรรณไม้ (BKF) กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช และ ม.ธรรมศาสตร์ ค้นพบ ‘เอื้องอัญมณีศรีธรรมราช’ กล้วยไม้ชนิดใหม่ของโลก บริเวณเขาหลวง จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยอยู่ในประเภทกล้วยไม้ดินขนาดเล็ก มีหัวใต้ดินรูปทรงกลมหรือรูปไข่ ใบเดี่ยวรูปหัวใจ ดอกสีม่วง กลีบเลี้ยงบนปลายกลีบกลม ผิวด้านนอกของกลีบเลี้ยงบนมีปุ่มไม่เป็นระเบียบ ล่าสุดได้ตีพิมพ์ในวารสาร PhytoKeys เรียบร้อยแล้ว
รศ. ดร.สหัช จันทนาอรพินท์ นักวิจัยคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (ม.อ.) เปิดเผยว่า พิพิธภัณฑ์พืชมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (PSU) คณะวิทยาศาสตร์ ร่วมกับ หอพรรณไม้ (BKF) กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช และคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ค้นพบเอื้องอัญมณีศรีธรรมราช (Corybas papillatus Inuthai, Chantanaorr. & Suddee) กล้วยไม้ชนิดใหม่ของโลก ซึ่งถูกค้นพบที่เขาหลวง จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยทีมนักพฤกษศาสตร์จากหอพรรณไม้ได้ส่งตัวอย่างมาให้ นักวิจัยคณะวิทยาศาสตร์ ม.อ. ตรวจสอบและระบุชนิด ซึ่งจากการศึกษาพบว่า กล้วยไม้ชนิดนี้เป็นกล้วยไม้ดินขนาดเล็ก มีหัวใต้ดินรูปทรงกลมหรือรูปไข่ ใบเดี่ยวรูปหัวใจ ดอกสีม่วง กลีบเลี้ยงบนปลายกลีบกลม ผิวด้านนอกของกลีบเลี้ยงบนมีปุ่มไม่เป็นระเบียบ กลีบเลี้ยงข้างและกลีบดอกสีเขียวลักษณะเป็นเส้นคล้ายเสาอากาศ
ส่วนลักษณะกลีบเลี้ยงข้างและกลีบดอกเชื่อมกันที่โคน กลีบปากแยกเป็นสองส่วน ส่วนโคนตั้งตรงม้วนเป็นหลอดเกิดเป็นช่องรูปอักษรวี (V) มีเดือยรูปกรวยสองอัน กลีบปากส่วนปลายโค้งกลับหลังและแผ่ออก รูปเกือบกลม มีขนที่ผิว ขอบกลีบปากจัก โดยจากการตรวจสอบพบว่ามีลักษณะคล้ายกับCorybas villosus J. Dransf. & Gord. Sm. ซึ่งเคยมีรายงานในประเทศมาเลเซีย แต่ต่างกันที่กลีบเลี้ยงบนของเอื้องอัญมณีศรีธรรมราช ไม่มีสันด้านนอกและกลีบเลี้ยงข้างเชื่อมติดกับกลีบดอกทั้งสองอันที่เชื่อมติดกัน
ทั้งนี้ คณะนักวิจัยนำโดย ดร.สมราน สุดดี นักวิจัยจากหอพรรณไม้, ดร.เจนจรีย์ อินอุทัย นักวิจัยจากคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ รศ.ดร.สหัช จันทนาอรพินท์ นักวิจัยจากพิพิธภัณฑ์พืชมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (PSU) คณะวิทยาศาสตร์ ม.อ. จึงได้ร่วมตั้งชื่อกล้วยไม้ชนิดนี้เป็นพืชชนิดใหม่ของโลก โดยคำระบุชนิด (specific epithet) ‘papillatus’ ที่มาจากลักษณะผิวด้านนอกของกลีบเลี้ยงบนมีปุ่ม และล่าสุด “เอื้องอัญมณีศรีธรรมราช” กล้วยไม้ชนิดใหม่ของโลกได้ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ PhytoKeys เป็นที่เรียบร้อยแล้ว (doi:10.3897/phytokeys.183.71167/ https://phytokeys.pensoft.net/
