ถึงวันนี้ต้องยอมรับกันว่า เราได้เข้าสู่ยุคของดิจิทัลกันอย่างเต็มตัว สมาร์ทโฟนในมือ การใช้ชีวิต ซิ้อสินค้าออนไลน์ จองตั๋วเครื่องบิน จองที่พักผ่านแอพพลิเคชั่น การจับจ่ายแบบไร้เงินสดที่ใช้กันอย่างคล่องมือ
แต่สำหรับองค์กรในเมืองไทย ภาครัฐ ภาคเอกชน บริษัท ห้างร้าน ไปจนถึงกลุ่ม SMEs ผู้ประกอบการขนาดกลาง และขนาดเล็ก วันนี้ได้ Transform สู่การทำงานด้วยดิจิทัลกันหรือยัง
ธนพงศ์พรรณ ธัญญรัตตกุล ผู้ร่วมก่อตั้ง และ CEO กลุ่มบริษัท ทู ทรี เปอร์สเปกทีฟ วิทยากร และที่ปรึกษาด้าน Digital Transformation กล่าวว่า ยังมีความเข้าใจผิดในหมู่ผู้บริหารชาวไทยอยู่มาก ตลอดเวลา 3-4 ปีที่ผ่านมา มองว่า Digital Transformation ไม่ต่างจากกลยุทธการตลาด Digital Marketing การทำอี-คอมเมิร์ซ สร้างแอพพลิเคชั่น หรือที่วิกฤตกว่านั้น คือบางคนมองเป็น Change Management เห็นว่าดิจิทัล คือภัยคุกคามธุรกิจ เป็นปัญหาที่ต้องวางแผนบริหารจัดการเพื่อรับมือ
“Digital Transformation คือการนำดิจิทัลมาใช้กับทั้งธุรกิจ ไม่ใช่เป็นเพียงแค่เครื่องมือ หรือ Digital Marketing แต่สิ่งสำคัญ เปลี่ยนแล้วจะเกิดประโยชน์อย่างไร การลดต้นทุน การเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานให้สูงขึ้น ถือเป็นประโยชน์ขั้นแรก มาถึงขั้นที่ 2 คือ Digital Transformation คือ การเปลี่ยนรูปแบบการทำงาน รูปแบบธุรกิจโดยเอาดิจิทัลมาใช้ ดังนั้นเราจะเห็นว่า เมื่อดิจิทัลเข้ามาเปลี่ยนการแข่งขัน เราจึงต้องเข้าสู่ดิจิทัลเพื่อความอยู่รอด แต่เท่านั้นยังไม่พอ เราต้องเปลี่ยน Business Model ใหม่ เพื่อสร้างโอกาสในการเติบโตให้กับธุรกิจด้วย”
ธนพงศ์พรรณ กล่าวว่า หากต้องการ Transform ต้องเข้าใจก่อนว่า ทำไมต้อง Transform การแข่งขันเปลี่ยนไป ลูกค้าเปลี่ยนไป ดังนั้น การตลาดต้องเปลี่ยนตาม
แล้วจะเริ่มต้น Transform กันอย่างไร?
คำตอบคือ ไม่ว่าจะเป็นสตาร์ทอัพ SMEs หรือองค์กรขนาดใหญ่ระดับประเทศ จุดเริ่มต้น Transform เหมือนกันหมด เพราะเป็นศาสตร์ ที่ทั่วโลกคิดกันมาเป็นสิบปี สิ่งที่เป็นหัวใจหลัก คือ “Big Data”
“Big Data คือจุดเริ่มต้นของการทำ Transform เริ่มจากธุรกิจขนาดเล็ก SMEs อยาก Transform คำถามแรก คุณมีลูกค้ากี่คน แบ่งเป็นเพศหญิงเพศชายสัดส่วนเท่าไร อาศัยอยู่จังหวัดไหน คำถามต่อมา การซื้อแต่ละครั้งของลูกค้าได้กำไรเท่าไหร่ แล้วคิดว่าจะต้องตั้งราคาเท่าไหร่ถึงจะได้มาร์จิ้นสูงสุด”
ธนพงศ์พรรณ กล่าวว่า ข้อมูลเหล่านี้ พบว่า องค์กรส่วนใหญไม่ได้รวมอยู่ที่เดียวกัน ฝ่ายจัดซื้อ บัญชี การขาย การตลาด แยกเป็นหลายส่วน จุดเริ่มต้นคือ ต้องทำข้อมูลเหล่านี้ที่อยู่บนกระดาษ ให้เป็น Paperless ไม่ว่าจะเป็นการนำลงโปรแกรม Excel หรือ Google Doc และนำข้อมูลที่อยู่ในแต่ละที่ หรือไซโล ให้มาอยู่รวมกันในที่เดียว เพื่อการบริหารจัดการได้
การมีข้อมูลมากหรือน้อยไม่ใช่เรื่องสำคัญ ที่สำคัญกว่าคือ การเปลี่ยนข้อมูลมาเป็น Insight Data เพื่อให้รู้จักกลุ่มเป้าหมาย รู้ความต้องการของลูกค้า วางแผนการผลิตที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น มีต้นทุนการผลิตที่ลดลงเพราะสามารถบริหารจัดการ ไปจนถึงการสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ และสร้างธุรกิจใหม่
แต่การวิเคราะห์ข้อมูลจาก Big Data คนส่วนใหญ่จะมองว่าเป็นหน้าที่ของ Data Scientist นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล ที่จะเป็นผู้อ่าน และวิเคราะห์ข้อมูล ธนพงศ์พรรณ มองว่า Data Scientist น่าจะเหมาะกับองค์กรขนาดใหญ่ที่มีข้อมูลมหาศาล แต่สำหรับ SMEs หรือธุรกิจขนาดเล็ก ไม่จำเป็น เพียงแค่สามารถอ่านบทวิเคราะห์ข้อมูลจาก Google Analytic สำหรับการทำเว็บไซต์ หรือ Facebook Insight สำหรับผู้ทำธุรกิจบนเฟสบุ๊ก ก็ถือว่าเป็นผู้มีทักษะในการวิเคราะห์ว่า ข้อมูลที่มีอยู่ในมือมีความหมายว่าอะไร
Big Data คือจุดเริ่มต้น ต่อไปคือการสร้าง Innovation ผู้คนส่วนใหญ่มักจะคิดว่า Innovation คือการต้องคิดสินค้า คิดผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ที่ยังไม่เคยมีใครคิด แต่ที่จริง Innovation คือวิธีคิด วิธีการทำงานแบบใหม่ มองหา Pain Point ของธุรกิจ และใช้วิธีคิด Design Thinking เข้ามาช่วย เพราะ Design Thinking ที่อยู่บนพื้นฐานข้อมูลจาก Big Data จะทำให้เห็นว่าผู้บริโภคแต่ละคนมี Insight อย่างไร ต้องตอบสนองอย่างไร และเราต้องการแก้ปัญหาเรื่องอะไร นำไปสู่การสร้างสินค้าหรือบริการที่สามารถจะตอบโจทย์ลูกค้าได้อย่างแท้จริง
“ผมบอกกับนักธุรกิจ SMEs เสมอว่า ธุรกิจของคุณมีรายได้หลักร้อยล้าน ขณะที่ธนาคารปีหนึ่งกำไร 3-4 หมื่นล้านบาท ยังต้องปรับตัว แล้วเราทำไมยังไม่คิดปรับตัว ธุรกิจของคุณอาจไม่มีงบประมาณมากเท่าธนาคาร แต่เราสามารถเริ่มได้ด้วยเปลี่ยนวิธีคิด นำเอา Big Data มาใช้ ดังนั้นสิ่งที่ต้องเริ่ม คือต้องเปลี่ยน Mindset ก่อน เปลี่ยนวิธีการทำงานเดิมๆ มาเป็นการใช้ Big Data เพื่อ Transform ธุรกิจสู่ยุคดิจทัล” ธนพงศ์พรรณ กล่าวสรุป
